Pytanie, które zadaje sobie wiele osób. Jak zacząć? Co potrzeba? Czy się nadaję? Skąd wziąć widzów? Jak to się mówi, nie wiesz póki nie spróbujesz:D Dosłownie… Chodzi o to, że bycie streamerem wymaga od nas ciągłych prób i uczenia się na własnych błędach. Nigdzie nie znajdziecie książki na ten temat, a informacje zawarte w internecie są porozrzucane i często nieaktualne. Na pewno na samym początku warto zastanowić się na kilkoma podstawowymi sprawami…
Ja, streamer…
Pierwsza i najważniejsza sprawa, streamer:) Co powoduje, że streamer jest „dobry”? Po pierwsze należałoby podzielić streamerów na kilka grup. Ja na pewno wyróżniłbym tutaj dwie zasadnicze. „Pro streamerzy” i „fajni streamerzy” (takie sobie nazwy wymysliłem:D). Pierwsza grupa to osoby, które stanowią niewielki % graczy danej gry, są najlepsi i to co pokazują na ekranie to czysty skill. Mogą nic nie mówić, mieć słabe zaplecze sprzętowe, a i tak wszyscy ich oglądamy bo swoją grą pokazują wszystko (Nervarien, Pasha). Druga grupa to osoby, które oglądamy „bo się fajnie ogląda”. Mogą grać średnio, ale nadrabiają swoim komentarzem, mogą grać bardzo słabo, a wtedy śmiejemy się z ich faili. Są to osoby, których sposób streamowania ciekawi nas z bliżej nie określonego powodu (Wonziu, Nexos, KOKOSfly). Oczywiście każdy z takich streamerów reprezentuje inny typ gracza. Niektórzy grają głównie w jedną grę robiąc sobie czasem odskok do innej. Inni grają w strzelanki, jeszcze inni w gry indie. Każdy z takich streamerów ma również swoją mocniejszą stronę np humor, profesjonalne podejście do gier, bardzo dobry kontakt z widzami itd itp. Poza tymi dwiema najliczniejszymi grupami można by dodać jeszcze kilka, np komentatorzy (Izak, Emil) czy „grupy/portale” (BuddaPlay, Arhn.eu).
Tak na prawdę mógłbym tego nie pisać ponieważ to jakim streamerem będziemy określają sami widzowie. To oni wiedzą najlepiej z jakiego powodu nas oglądają. My musimy się tylko postarać, aby tych powodów było jak najwięcej:)
Widownia
We wcześniejszym akapicie wymieniłem kilku streamerów. Osoby te mogłby dziś mi być nie znane gdyby nie oglądała ich spora liczba widzów. Niestety dobry streamer to nie zawsze duża liczba widzów :/ Prawda jest taka, że poza „Pro streamerami” i „komentatorami” (dobrymi!), którzy do szczęścia potrzebują jeszcze tylko streamu nadającego się do oglądania (jakość video i audio), cała reszta musi mocno walczyć o reklamę. Dobry gracz czy komentator zostanie szybko zauważony jeśli tylko gra, którą się zajmuje, jest śledzona przez odpowiednią liczbę widzów. Sprawa ma się zupełnie inaczej jeśli chodzi o „fajnych streamerów”. Tutaj samo włączenie streama nie wystarczy. Oczywiście pro playerzy i komentatorzy również muszą się na początku „zareklamować” ale z uwagi na istnienie portali tematycznych sprawa jest tutaj ułatwiona.
Wracając do naszych „zwyczajnych” streamerów i „reklamy”. Jak już napisałem nawet najlepszy stream, o którym nikt nie wie, nie zostanie zauważony. Trzeba się reklamować… no i trzeba mieć co reklamować;) Kilka sposobów na ciekawy „temat” streamu:
– streamowanie nowej gry, premiery
– streamowanie ważnych momentów w grze (np finałowa misja)
– stworzenie wydarzenia np otwieranie paczek z bronia czy kart z piłkarzami (fifa?:p)
– streamowanie „wypraw grupowych” np grupa znajomych gra w Infestation/DayZ/Nether
– streamowanie „challangów” np „wbijam 31 lvl w League of Legends”
– regularne streamowanie ! np „codziennie 20-22 rajdziki w WoW”
itd itp
Mając już pomysł przechodzimy do reklamy, tutaj sprawa jest trudna bo nie mając odpowiedniego zaplecza (fanpage, kanał YouTube) musimy szukać widzów „u innych”. Oczywiście nie mówię tutaj o podpi#$@ widzów innym streamerom, ale o informowaniu zainteresowanych. Istnieje np wiele stron poświęconych konkretnym grom. Jeśli robię coś w CS:GO, pisze na forum CS:GO. Jeśli robię coś w LoL, piszę na forach LoL. Oczywiście dziecinny spam zostanie od razu „zjechany”, ale dobrze przemyślany post może zainteresować kilka osób naszym strumykiem. Kolejny sposób to dołączenie do listy lub grupy streamerów. Ostatnio powstało bardzo wiele stron, które tworzą listy streamów, do których można dodać również swój stream (TUTAJ BRAKUJE MI LINKÓW xD). Największa grupa Twitch dla polaków to Polskie Strumyki. Dla rozkręcenia streamu można również robić giveaway’e (rozdawanie gier dla widzów) i konkursy. W każdym momencie trzeba pamiętać, że jeśli chcemy kiedyś stanąć u boku większych streamerów to trochę głupio zaczynać znajomość od spamowania linkiem do swojego streama na ich czacie;)
Jeśli na nasz stream przyszły osoby i udało nam się im zapewnić rozrywkę to mamy sukces:) Każdy kolejny taki stream to dodatkowe osoby w naszej powiększającej się społeczności!
Sprzęt
Techniczna możliwość streamowania wydaje się podstawową sprawą… ja jednak postanowiłem zostawić ten punkt na sam koniec. Wiele osób skupia się za bardzo na sprzęcie, a kompletnie nie zastanawia się czy nadaje się do streamowania. Czy ludzie będą ją chcieli oglądać i czy jest ich w stanie do siebie przyciągnąć na dłużej. Oczywiście sprzęt jest podstawą. Tak jak i podstawami są streamer i reklama (infomowanie ludzi, że stream ON). Wydaje mi się jednak, że osób z odpowiednim komputerem jest o wiele więcej niż z odpowiednim charakterem:)
Nie mniej jednak sprzęt jest potrzebny i już piszę jaki:
Mikrofon
Mikrofon nie powinień szumieć i zniekształcać głosu. Ja na swoim kanale YouTube zaczynałem od mikrofonu ZALMAN ZM-MIC1. Kosztuje grosze, a odszumiony (czytaj kolejne poradniki) powinien brzmieć przyzwoicie. Oczywiście zaczynamy od testowania mikrofonów, które mamy w domu, a nie od wizyty w sklepie;) Tak na prawdę nie ma co wydawać na początku piniędzy na mikrofon za kilkaset zł ponieważ dla widza przede wszystkim liczy się, aby streamer był wyraźnie słyszalny bez szumów w tle.
Procesor
Streamowanie to proces mocno obciążający procesor komputera (i włąściwie tylko procesor). Dla prowadzenia dobrej jakości streamów polecam INTEL Core i5. Z takim procesorem będziemy w stanie streamować topowe gry w jakości 720p 30fps na średnich/wysokich ustawieniach graficznych. Dla osób bardziej wymagających polecam procesory z INTEL Core i7. Zużycie procesora w trakcie streamowania będzie znacząco zauważalne (kilkadziesiąt % !!!) przy porównywalnych ustawieniach streamowania. Dodatkowo będziemy mogli streamować w jakości 1080p.
Łącze internetowe
Napiszę tylko, że minimum dla klasycznych gier 3D to ~2Mbit upload. 1,5Mb w mniej dynmicznych grach również powinno starczyć, a 2Mbit w dynamicznych strzelankach to mało. Jednocześnie pikselowe gry indie da radę postreamować nawet i przy 0,5-1Mbit 🙂 Prędkość swojego łącza możecie sprawdzić na stronie http://www.speedtest.net .
Kamerka
Nie wymagana;) Jeśli chcecie mieć łatwiejszy kontakt z widzami to możecie dodać do streamu kamerkę. Nawet najtańsza internetowa kamerka wystarczy ponieważ samo okno kamerki zajmuje zazwyczaj niewielki % ekranu i nie wymaga wysokiej rozdzielczości.
Oprogramowanie
Sam ze swojej strony do streamowania polecam program Open Video Broadcaster. Program jest darmowy i w porównaniu do płatnego xSplita znacznie mniej obciąża procesor komputera. Dodatkowo umożliwia wykorzystanie funkcji Nvidia NVENC (karty graficzne Nvidia), która całkowicie wyłącza procesor z procesu enkodowania (widoczny jest spadek jakości) co pomoże osobom nie posiadającym procesorów z serii i5 czy i7.
TESTUJEMY!
Po przeczytaniu powyższego tekstu pewnie dalej nie wiecie czy wy i wasz sprzęt się nadaje;) Nie ma nic prostszego niż przetestowanie! Pobierzcie darmowy program do stremowania i przy pomocy dalszych poradników pobawcie się z ustawieniami. Chcecie spradzić swój mikrofon? Nagrajcie próbkę audio i ją odsłuchajcie. Włączcie streama na 10 minut dla swojego kolegi i niech oceni czy to co pokazujecie jest na przyzwoitym poziomie technicznym itd itp. Cała zabawa w streamowanie polega na tym żeby próbować poradzić sobie samemu i przy pomocy strzępków wiedzy znalezionych w internecie;)
Jak zacząć?
Pytanie, które zadaje sobie wiele osób. Jak zacząć? Co potrzeba? Czy się nadaję? Skąd wziąć widzów? Jak to się mówi, nie wiesz póki nie spróbujesz:D Dosłownie… Chodzi o to, że bycie streamerem wymaga od nas ciągłych prób i uczenia się na własnych błędach. Nigdzie nie znajdziecie książki na ten temat, a informacje zawarte w internecie są porozrzucane i często nieaktualne. Na pewno na samym początku warto zastanowić się na kilkoma podstawowymi sprawami…
Ja, streamer…
Pierwsza i najważniejsza sprawa, streamer:) Co powoduje, że streamer jest „dobry”? Po pierwsze należałoby podzielić streamerów na kilka grup. Ja na pewno wyróżniłbym tutaj dwie zasadnicze. „Pro streamerzy” i „fajni streamerzy” (takie sobie nazwy wymysliłem:D). Pierwsza grupa to osoby, które stanowią niewielki % graczy danej gry, są najlepsi i to co pokazują na ekranie to czysty skill. Mogą nic nie mówić, mieć słabe zaplecze sprzętowe, a i tak wszyscy ich oglądamy bo swoją grą pokazują wszystko (Nervarien, Pasha). Druga grupa to osoby, które oglądamy „bo się fajnie ogląda”. Mogą grać średnio, ale nadrabiają swoim komentarzem, mogą grać bardzo słabo, a wtedy śmiejemy się z ich faili. Są to osoby, których sposób streamowania ciekawi nas z bliżej nie określonego powodu (Wonziu, Nexos, KOKOSfly). Oczywiście każdy z takich streamerów reprezentuje inny typ gracza. Niektórzy grają głównie w jedną grę robiąc sobie czasem odskok do innej. Inni grają w strzelanki, jeszcze inni w gry indie. Każdy z takich streamerów ma również swoją mocniejszą stronę np humor, profesjonalne podejście do gier, bardzo dobry kontakt z widzami itd itp. Poza tymi dwiema najliczniejszymi grupami można by dodać jeszcze kilka, np komentatorzy (Izak, Emil) czy „grupy/portale” (BuddaPlay, Arhn.eu).
Tak na prawdę mógłbym tego nie pisać ponieważ to jakim streamerem będziemy określają sami widzowie. To oni wiedzą najlepiej z jakiego powodu nas oglądają. My musimy się tylko postarać, aby tych powodów było jak najwięcej:)
Widownia
We wcześniejszym akapicie wymieniłem kilku streamerów. Osoby te mogłby dziś mi być nie znane gdyby nie oglądała ich spora liczba widzów. Niestety dobry streamer to nie zawsze duża liczba widzów :/ Prawda jest taka, że poza „Pro streamerami” i „komentatorami” (dobrymi!), którzy do szczęścia potrzebują jeszcze tylko streamu nadającego się do oglądania (jakość video i audio), cała reszta musi mocno walczyć o reklamę. Dobry gracz czy komentator zostanie szybko zauważony jeśli tylko gra, którą się zajmuje, jest śledzona przez odpowiednią liczbę widzów. Sprawa ma się zupełnie inaczej jeśli chodzi o „fajnych streamerów”. Tutaj samo włączenie streama nie wystarczy. Oczywiście pro playerzy i komentatorzy również muszą się na początku „zareklamować” ale z uwagi na istnienie portali tematycznych sprawa jest tutaj ułatwiona.
Wracając do naszych „zwyczajnych” streamerów i „reklamy”. Jak już napisałem nawet najlepszy stream, o którym nikt nie wie, nie zostanie zauważony. Trzeba się reklamować… no i trzeba mieć co reklamować;) Kilka sposobów na ciekawy „temat” streamu:
– streamowanie nowej gry, premiery
– streamowanie ważnych momentów w grze (np finałowa misja)
– stworzenie wydarzenia np otwieranie paczek z bronia czy kart z piłkarzami (fifa?:p)
– streamowanie „wypraw grupowych” np grupa znajomych gra w Infestation/DayZ/Nether
– streamowanie „challangów” np „wbijam 31 lvl w League of Legends”
– regularne streamowanie ! np „codziennie 20-22 rajdziki w WoW”
itd itp
Mając już pomysł przechodzimy do reklamy, tutaj sprawa jest trudna bo nie mając odpowiedniego zaplecza (fanpage, kanał YouTube) musimy szukać widzów „u innych”. Oczywiście nie mówię tutaj o podpi#$@ widzów innym streamerom, ale o informowaniu zainteresowanych. Istnieje np wiele stron poświęconych konkretnym grom. Jeśli robię coś w CS:GO, pisze na forum CS:GO. Jeśli robię coś w LoL, piszę na forach LoL. Oczywiście dziecinny spam zostanie od razu „zjechany”, ale dobrze przemyślany post może zainteresować kilka osób naszym strumykiem. Kolejny sposób to dołączenie do listy lub grupy streamerów. Ostatnio powstało bardzo wiele stron, które tworzą listy streamów, do których można dodać również swój stream (TUTAJ BRAKUJE MI LINKÓW xD). Największa grupa Twitch dla polaków to Polskie Strumyki. Dla rozkręcenia streamu można również robić giveaway’e (rozdawanie gier dla widzów) i konkursy. W każdym momencie trzeba pamiętać, że jeśli chcemy kiedyś stanąć u boku większych streamerów to trochę głupio zaczynać znajomość od spamowania linkiem do swojego streama na ich czacie;)
Jeśli na nasz stream przyszły osoby i udało nam się im zapewnić rozrywkę to mamy sukces:) Każdy kolejny taki stream to dodatkowe osoby w naszej powiększającej się społeczności!
Sprzęt
Techniczna możliwość streamowania wydaje się podstawową sprawą… ja jednak postanowiłem zostawić ten punkt na sam koniec. Wiele osób skupia się za bardzo na sprzęcie, a kompletnie nie zastanawia się czy nadaje się do streamowania. Czy ludzie będą ją chcieli oglądać i czy jest ich w stanie do siebie przyciągnąć na dłużej. Oczywiście sprzęt jest podstawą. Tak jak i podstawami są streamer i reklama (infomowanie ludzi, że stream ON). Wydaje mi się jednak, że osób z odpowiednim komputerem jest o wiele więcej niż z odpowiednim charakterem:)
Nie mniej jednak sprzęt jest potrzebny i już piszę jaki:
Mikrofon
Mikrofon nie powinień szumieć i zniekształcać głosu. Ja na swoim kanale YouTube zaczynałem od mikrofonu ZALMAN ZM-MIC1. Kosztuje grosze, a odszumiony (czytaj kolejne poradniki) powinien brzmieć przyzwoicie. Oczywiście zaczynamy od testowania mikrofonów, które mamy w domu, a nie od wizyty w sklepie;) Tak na prawdę nie ma co wydawać na początku piniędzy na mikrofon za kilkaset zł ponieważ dla widza przede wszystkim liczy się, aby streamer był wyraźnie słyszalny bez szumów w tle.
Procesor
Streamowanie to proces mocno obciążający procesor komputera (i włąściwie tylko procesor). Dla prowadzenia dobrej jakości streamów polecam INTEL Core i5. Z takim procesorem będziemy w stanie streamować topowe gry w jakości 720p 30fps na średnich/wysokich ustawieniach graficznych. Dla osób bardziej wymagających polecam procesory z INTEL Core i7. Zużycie procesora w trakcie streamowania będzie znacząco zauważalne (kilkadziesiąt % !!!) przy porównywalnych ustawieniach streamowania. Dodatkowo będziemy mogli streamować w jakości 1080p.
Łącze internetowe
Napiszę tylko, że minimum dla klasycznych gier 3D to ~2Mbit upload. 1,5Mb w mniej dynmicznych grach również powinno starczyć, a 2Mbit w dynamicznych strzelankach to mało. Jednocześnie pikselowe gry indie da radę postreamować nawet i przy 0,5-1Mbit 🙂 Prędkość swojego łącza możecie sprawdzić na stronie http://www.speedtest.net .
Kamerka
Nie wymagana;) Jeśli chcecie mieć łatwiejszy kontakt z widzami to możecie dodać do streamu kamerkę. Nawet najtańsza internetowa kamerka wystarczy ponieważ samo okno kamerki zajmuje zazwyczaj niewielki % ekranu i nie wymaga wysokiej rozdzielczości.
Oprogramowanie
Sam ze swojej strony do streamowania polecam program Open Video Broadcaster. Program jest darmowy i w porównaniu do płatnego xSplita znacznie mniej obciąża procesor komputera. Dodatkowo umożliwia wykorzystanie funkcji Nvidia NVENC (karty graficzne Nvidia), która całkowicie wyłącza procesor z procesu enkodowania (widoczny jest spadek jakości) co pomoże osobom nie posiadającym procesorów z serii i5 czy i7.
TESTUJEMY!
Po przeczytaniu powyższego tekstu pewnie dalej nie wiecie czy wy i wasz sprzęt się nadaje;) Nie ma nic prostszego niż przetestowanie! Pobierzcie darmowy program do stremowania i przy pomocy dalszych poradników pobawcie się z ustawieniami. Chcecie spradzić swój mikrofon? Nagrajcie próbkę audio i ją odsłuchajcie. Włączcie streama na 10 minut dla swojego kolegi i niech oceni czy to co pokazujecie jest na przyzwoitym poziomie technicznym itd itp. Cała zabawa w streamowanie polega na tym żeby próbować poradzić sobie samemu i przy pomocy strzępków wiedzy znalezionych w internecie;)